Arşivde Ara

İranlı Nobel Barış Ödülü sahibi Şirin Ebadi, geçen yıl 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin gözaltında ölmesinin, sonunda İran’daki rejimin çöküşüne yol açacak geri dönüşü olmayan bir "devrim sürecini" ateşlediğini söyledi.

Nükleer programı nedeniyle ve Ukrayna işgali sebebiyle Batı ülkelerinin ekonomik yaptırımlarının hedefinde olan İran ve Rusya’nın, iki ülke arasındaki ticaret ve mali işlemleri güçlendirmek amacıyla bankalararası iletişim ve transfer sistemlerini birleştirmek üzere anlaştığı belirtildi. İran bankaları bu sayede Rus bankalarıyla birlikte artık SWIFT’e ihtiyaç duymayacak ve kurulan sistem teminat mektupları, para transferleri gibi işlemler için kullanılabilecek.

Aylardır ateşli protestolarla sarsılan İran’da yetkililer skandal bir karara daha imza attı. Protestoculara karşı uyguladıkları görülmemiş baskıyla uluslararası alanda tepki çeken İran, infaz kararlarının ardından bu kez kamusal alanda dans eden bir çifti 10 yıl hapis cezasına çarptırdı.

İran'da başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisleri tarafından öldürülen 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin babası ile 19 Ekim'de röportaj yapan gazeteci Nazila Marufiyan tutuklandı.

İran’da aylardır devam eden ateşli protestolara karşı devletin sert baskısıyla ilgili kan donduran raporlar artmaya başlıyor. Yeni bir rapor yayınlayan Uluslararası Af Örgütü, idam cezasına çarptırılan protestoculara işkence yapıldığını ortaya çıkardı.

Fransa’da protestocular, iki ülke arasında artan diplomatik gerilimin ortasında İran'da gözaltına alınan Fransızlara destek gösterisi için Paris'te toplandı. Tutuklular, kasım ayında Fransız uyruklu altı kişinin tutulduğunu doğrulayan Fransız hükümeti tarafından ‘rehine’ olarak tanımlanıyor.

Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü, İran'da bu yılın ilk 26 gününde çoğunluğu uyuşturucuyla ilgili suçlar olmak üzere en az 55 idam cezasının infaz edildiğini bildirdi.

Başörtüsü olmadan yarıştığı için İspanya'ya sığınan ve ülkesine dönmemesi uyarı alan İranlı satranç oyuncusu, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile Madrid'de bir araya geldi.

İran'da başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle öldürülen 'Mahsa Amini' protestolarına katılan Klasik Yay Kadın Milli Takım sporcusu Kevser Hoşnudikiya, polisin açtığı ateş sonucu gözünden vuruldu. Hoşnudikiya, sol gözünü kaybettiğini söyledi.

İran'da başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle öldürülen 'Mahsa Amini' protestoların ardından gazeteciler Melika Haşimi, Saide Şefii ve Mehrnuş Zarii'nin gözaltına alındıktan sonra Evin Hapishanesine götürüldüğü tespit edildi.

İran’daki protestoları sosyal medyada paylaştığı videolar ile destekleyen İranlı kadın yönetmen Müjgan İlanlu 9 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırıldı. İran Devrim Mahkemesi, medyada görünmesini, ülkeden çıkmasını yasakladığı İlanlu’ya ayrıca 74 kırbaç cezası verdi. Göz altındayken geçirdiği kazada bacağı kırıldığı bilinen yönetmenin hapishane dışında tedavi görmesine ise izin verilmedi. Dünyanın gözü yeniden protestolar sırasında 40 sanatçıyı hapse attığı bilinen İran’a çevrildi.

İran’ın eski cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi’ye toplam 52 ay hapis cezası verildi. Yargı sözcüsü, rejime karşı propaganda ve kutsal değerlere hakaretten hüküm giydiğini söyledi.

Tahran'da Mahsa Amini’nin hayatını kaybetmesiyle birlikte başlayan gösterilerde 4’üncü ay geride kalırken İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'dan ilginç bir açıklama geldi. İran İslam Cumhuriyeti’nde kadınların çok yüksek bir özgürlük ve haklara sahip olduklarını savunan Abdullahiyan, ''Bir İranlı kızın doğal ölümü ile gözünü dünyaya kapatması esasen hepimizi büyük üzüntüye boğdu…'' dedi.

7 Ocak'ta idam edilen 22 yaşındaki Muhammed'in yargılanma süreci, İran'daki yargılamaların ve idam cezalarının, eylemcilere karşı nasıl kullanıldığını ve bireylerin hukuki haklarının nasıl gasp edildiğini ortaya çıkardı.

İran'da Mahsa protestolarının ardından zorunlu başörtüsü kurallarının ihlalinin artması üzerine polis teşkilatına ihlallerin üzerine 'kararlılıkla gidilmesi' talimatı verildi.

İran’da aylardır devam eden ateşli protestolara katılanların davaları devam ederken, infaz edilenlerin sayısı da artıyor. Ülkede Mahsa Amini gösterilerinde 3 emniyet görevlisini ateşli silahla kasten öldürmek suçlamasıyla 3 kişi hakkında idam kararı verildi.

İran’da aylardır devam eden ateşli protestolara katılanların davaları devam ederken, infaz edilenlerin sayısı dörde ulaştı. Protestocuların idam edilmesinin ardından İran yönetimine karşı küresel öfke artarak ‘kınama dalgası’na yol açtı.

Aylardır ateşli protestoların devam ettiği İran'da, protestolar sırasında suç işledikleri iddiasıyla iki kişi daha idam edildi. Son infazlarla beraber, 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından düzenlenen gösterilerle ilgili olarak idam edilen kişi sayısı dörde ulaştı.

İran’da aylardır süren ateşli protestolarla ilgili sosyal medya hesabından paylaşım yapan ünlü aktris Tarane Alidoosti, üç hafta hapis yattıktan sonra serbest bırakıldı.

Aylardır ateşli protestolarla mücadele eden İran’da yetkililer, Fransa’da bulunan bir dergide yayınlanan karikatürler nedeniyle Fransa büyükelçisini çağırdı. Tahran yönetiminin öfkesi, Charlie Hebdo dergisinin ülkenin en üst düzey yetkilisi olan Ayetullah Ali Hamaney'le alay etmesinin ardından geldi.

İran'da Mahsa Amini'nin başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle öldürülmesinin ardından protestoları 'kışkırttığı' suçlamasıyla gözaltına alınan oyuncu Terane Alidusti, şartlı tahliyeyle serbest bırakıldı.

İranlı bir satranç oyuncusu, Kazakistan'da gerçekleşen uluslararası bir turnuvada başörtüsü olmadan yarıştığı için İran'a dönmemesi yönünde uyarılar almasının ardından İspanya'ya gitti.

22 yaşındaki Mahsa Amini’nin gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından patlak veren protestolar aylardır devam ederken, ateşli protestolara karşı sert mücadele eden İran polisinden itiraf geldi.

İran’da kasım ayında protestoculara yönelik polis müdahalesinde vurularak hayatını kaybeden 19 yaşındaki Hamidreza Rouza için mezarlıkta anma töreni düzenlendi. Tören için toplanan kalabalığa polis ekipleri sert müdahalede bulundu.

İran’da aylardır süren protestoların ateşi dinmezken, ülkenin en iyi kadın satranç oyuncularından biri, uluslararası turnuvada başörtüsüz fotoğraflarının çıkmasının ardından İspanya’ya yerleşiyor.

İran'da Mahsa Amini'nin öldürülmesiyle başlayan protestolar devam ederken İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun geçtiğimiz günlerde İran-İngiltere vatandaşı olan 7 kişiyi gözaltına alması yankı uyandırmıştı. İngiltere Avam Kamarası Dış İlişkiler Komite Başkanı Alicia Kearns, tutuklamalar sonrasında İran’da bulunan İngiltere vatandaşlarına seslenerek ülkeyi terk etme çağrısında bulundu.

Elon Musk, devam eden protestoların da etkisiyle İran'daki internet erişimleri kısıtlamalarına karşı halihazırda neredeyse 100 Starlink’in ülkede aktif olduğu bilgisini paylaştı.

İran'da bir alışveriş merkezindeki 2 iş yeri, zorunlu başörtüsü yasasının ihlal edilmesi gerekçesiyle kapatıldı. Yetkililer, alışveriş merkezindeki iş yerlerinin önceden konuyla ilgili uyarıldığını belirtti.

Mahsa Amini'nin ölümüyle başlayan ve 1979 devriminden bu yana en uzun soluklu hükümet karşıtı protestolara sahne olan İran'da bugüne değin 69’u çocuk olmak üzere en az 500 kişi öldürüldü. İdam cezalarının ardı sıra geldiği ülkede gözaltına alınanların ise farklı işkencelere maruz kaldığı bildirildi.

Taliban liselerin ardından üniversitelerde de kadın öğrencilerin eğitimini yasakladı. Kadınların STK’larda çalışmasını askıya aldı. İslam’a en büyük zararı veren çağdışı anlayışın icraatlarına Müslüman başkentler sessiz kaldı. Afgan kadınlar hayatları pahasına “Eğitim İslami ve yasal hakkımız” ve “Kadınları özgür bırakın” sloganları attı.

İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in, Mahsa Amini protestoları sırasında tutuklanan ve 3 yıl hapis cezasına çarptırılan yeğeni Feride Muradhani, açlık grevine başladı.

Instagram, 2022 yılının en çok kullanılan etiketlerini paylaştı. 10 etiketin yer aldığı listenin ilk sırasında İran'da ahlak polisi tarafından öldürülen Mahsa Amini yer aldı.

İYİ Parti lideri Akşener, Afganistan'da kadınların üniversiteye gitmesini yasaklayan Taliban'a tepki gösterdi. Akşener, "Kadınları insan değil, köle olarak gören ucube bir anlayışın; Afganistan’da kız çocuklarının okula gitmesini yasaklaması ve bunu yüce dinimizi alet ederek meşrulaştırmaya çalışmasını en sert şekilde kınıyorum. Bu insanlık suçunu asla kabul edemeyiz" dedi.

Aylardır protestolarla çalkalanan İran’da Yüksek Mahkeme, davalarındaki kusurlar nedeniyle ölüm cezasına çarptırılan iki protestocunun temyiz başvurusunu kabul etti.

İran genelinde aylardır devam eden protestolar tekrar ateşlendi. Son günlerde sokaklardan uzak duran eylemciler, yeniden sokaklara inerek ‘Diktatöre Ölüm’ sloganları attı.

İran'ın en tanınmış aktrislerinden Taraneh Alidoosti, Mahsa Amini'nin öldürülmesiyle başlayan eylemlerde , "isyanları kışkırtmak" suçlamasıyla gözaltına alındı. Alidoosti, üçüncü ayını geride bırakan protestolara destek için 10 Kasım'da sosyal medya hesabından başörtüsüz bir fotoğrafını yayımlamıştı.

İranlı sinema oyuncusu Taraneh Alidoosti’nin ülkedeki rejim karşıtı gösterilere destek vermek, doğru olmayan içerikler paylaşmak ve eylemleri kışkırtmak gerekçesiyle gözaltına alındığı bildirildi. Sanatçının nerede tutuklandığı bilgisi verilmedi

Tahran'da Mahsa Amini'nin hayatını kaybetmesi üzerine başlayan protestolar üç aydır devam ederken protestolara katılanlar için verilen bir idam cezasına tepkiler yağıyor. İran yönetiminin hapis ve idam kararlarına 4 dilde tepki gösteren eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, "Hangi şiddet, hangi hapis, hangi ölüm hak ve özgürlük isteğini yok edebilmiş ki?" dedi.

İran'daki protestolar sırasında iki Besic milisini öldürdüğü iddiasıyla idam edilen 23 yaşındaki Mecidreza Rahnavard'ın cellatlarınca çekilen son anları sosyal medyada gündem yarattı. Mecidreza Rahnavard, son vasiyetinde cellatlarına "Kimse mezarımda yas tutmasın. Ne namaz isterim, ne de Kuran. Herkes eğlensin, neşeli müzikler çalsın" dedi.

Aylardır süren ateşli protestolarla çalkalanan İran’dan yeni bir açıklama geldi. Sosyal medyanın yasaklanacağına dair iddialara yanıt veren İranlı bakan, söylentileri sert bir dille yalanladı.

İran'da Mahsa Amini'nin öldürülmesiyle başlayan gösterilerde iki kişinin temyiz süreci tamamlanmadan idam cezalarının infaz edilmesi tartışmaya yol açtı. İran'da bazı hukukçular idam kararlarının teamüllere ve İslam hukukuna aykırı şekilde alındığını belirtiyor. Eylemlerle bağlantılı 25 kişinin dava dosyası idam istemiyle mahkemeye gönderilirken bu kişilerden 11'i hakkında da idam kararı verildi.

İranlı futbolcu Amir Nasr-Azadani, ülkedeki protestolara katıldığı gerekçesiyle "Allah'a karşı savaş açmak suçundan" idam cezasına çarptırıldı. Uluslararası Futbolcular Birliği FifPro, kararı 'şoke edici ve mide bulandırıcı' olarak niteleyerek, cezanın kaldırılmasını talep etti.

RSF yayımladığı 2022 raporuna göre, gazetecilik haklarında ciddi gerileme yaşandığını kaydederken 533 gazetecinin tutuklandığını 57'sinin öldürüldüğünü ve 49'unun da kayıp olduğunu açıkladı. Kadın gazeteci tutukluğu da 5 yılda iki katı artarken tutuklama ve cinayette ciddi bir artış olduğu belirlendi. RSF Genel Sekreteri, "Diktatörlükler ve otoriter yönetimler, hapishanelerine gazeteci doldurmada hızlandırılmış bir süreç işletiyorlar." dedi.

İran'daki gösteriler kapsamında başkent Tahran'da gözaltına alınanlardan 400'ü hakkında çeşitli hapis cezaları verildiği bildirildi.

Mahsa Amini'nin 'ahlak polisi' tarafından katledilmesinin ardından ateşli protestoların sürdüğü İran’da yetkililer, iki kişiyi halka açık bir şekilde idam etti. Ülke halkının, yetkililerin çok sayıda protestocuyu infaz etmeye hazırlandığına dair korkuları artıyor.

İran’da katledilen Mahsa Amini için yapılan eylemlerden sonra iki kişiyi idam eden İran rejimine yönelik tepkiler yükseliyor. İran'ın eski Radyo ve Televizyon Kurumu Başkanı Muhammed Serefraz, rejimi hedef alarak, ''İnsanlar üzerinde baskı kurma, onların siyasi ve ekonomik taleplerini ve meşru özgürlüklerini yok sayma yöntemi işe yaramayacaktır. Bu sözleri söylediğim için başıma bir şey gelebileceğini biliyorum. Vasiyetimi bile yazdım" dedi.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İran ve Rusya'ya yönelik yaptırımlar hakkında açıklamalarda bulundu. Borrell, "İran'a karşı çok çok sert bir yaptırım paketi onaylayacağız" derken, Mahsa Amini'nin katledilmesini protesto eden İranlı kadınların yanında olduklarını ifaden etti.

İran'da devam eden Mahsa Amini protestoları nedeniyle verilen idam cezaları uygulanmaya devam ediyor. Son olarak protestolarda Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı milis güç mensubu iki kişiyi öldüren gösterici halka açık bir şekilde idam edildi.